|
HET VERHAAL
|
|
Beste bezoeker, dit is niet zomaar een verhaaltje, dit zijn echt gebeurde feiten. Het hele verhaal kan je best met de bijpassende maquette bekijken en beluisteren in ons infolokaal, maar sta ons toe hier al enkele passages te vermelden.
In het zicht van de nakende bevrijding, werd op zondag 30 juli 1944 op het grondgebied Meensel, nabij de grens met Binkom, Gaston Merckx door drie onbekenden doodgeschoten. Gaston Merckx was samen met drie vrienden te voet op weg naar een naburige dorpskermis. Hij was één van de zonen van een pro-Duitse familie die een grote hoeve uitbaatte in de dorpskom te Kiezegem en was een gewezen lid van de collaborerende Fabriekswacht (bewaking van Duitse vliegvelden en militaire installaties).
De moeder van Gaston zwoer wraak en eiste honderd gijzelaars voor de dood van haar zoon. Totnogtoe was de kleine Hagelandse gemeente, Meensel-Kiezegem, gespaard gebleven van alle oorlogsonheil maar weldra zou het geweld ongenadig toeslaan.
In de vroege ochtend van 1 augustus 1944 vielen Duitsers en Gestapoleden het dorp binnen voor een eerste brutale en bloedige vergeldingsactie. De dorpskern van Meensel en de Vrankenberg waren het mikpunt van hun moordend optreden … Maar het ergste moest nog komen ... Op vrijdag 11 augustus was er een tweede vergeldingsactie. Vanaf 4 uur ‘s morgens werd de gemeente volledig van de buitenwereld afgesloten. 350 Duitsers en Gestapoleden hadden het dorp omsingeld, het ging om mannen van het Sicherheitskorps, twee afdelingen van de Vlaamse SS, 50 Duitse Feldgendarmen en een groep van de Vlaamse Wachtbrigade. Zij stonden onder leiding van de Vlaamse SSer Verbelen, Van Dijck en de Duitse SSer Höfle. Gewapend met geweren en revolvers en negen mitrailleurs vormden ze drie gevechtsgroepen van elk honderd man…
De trieste balans van beide vergeldingsacties was verbijsterend, 4 mensen ter plekke vermoord, 63 inwoners stierven in concentratiekampen en 28 gijzelaars van wie 9 vrouwen en meisjes overleefden de tragedie.
Om het hele verhaal te horen en de visuele begeleiding die erbij hoort, moet U eens een afspraak maken met één van de medewerkers van Heca1944.
|
|
Verbelen Robert |
|
Van Dijck Tony |
|
Gaston Merckx op zijn doodsbed |
|
Robert Verbelen werd in 1911 geboren te Herent (Leuven). Hij werd lid van ‘De Vlag’ en stichtte hier in België het fameuze ‘Veiligheidskorps’ dat vooral de strijd aanbond met de partizanen. Samen met Van Dijck Tony was hij bij de vergeldindsacties in augustus 1944 te Meensel-Kiezegem de drijvende kracht.
In 1944 vlucht hij naar Oostenrijk waar hij werkt voor de Amerikaanse cotraspionage en later voor de Oostenrijkse inlichtingendiensten.
In 1947 wordt hij in België ‘bij verstek’ ter dood veroordeeld, doch wordt door Oostenrijk niet uitgeleverd. In 1959 wordt hij Oostenrijks staatsburger. In 1965 moest hij verschijnen voor de Oostenrijkse rechtbank maar wordt vrijgesproken van oorlogsmisdaden. Hij is een vrij man. Hij overlijdt in 1990. |
|
Tony Van Dijck werd in 1922 geboren. In 1940 werd hij lid van de “Waffen SS”. In 1941 volgde hij in Hamburg (D) een opleiding in de Germania Kazerne en werd ingeschakeld bij de inval in Rusland ‘Operatie Barbarosa’. In 1943 werd hij SS-untersturmbahnfuhrer en kwam in dienst bij Richard Jungclaus te Brussel. In mei 1944 huwde hij te Antwerpen met de Duitse Ingeborg Schral uit Munchen. Op 1 en 11 augustus 1944 was hij met Robert Verbelen de aanvoerder van de vergeldingsacties te Meensel-Kiezegem.
In september 1944 vluchtte hij naar de Luneburgerheide (D) waar hij zelfs werd evorderd tot Sturmbahnfuhrer. Op 4 april 1947 werd hij te Antwerpen ter dood veroordeeld en in 1948 werd deze veroordeling tot de dood met de kogel bekrachtigd maar nooit uitgevoerd. Na 17 jaar cel kwam hij vrij en schreef zelfs in 1991 een boek over de soldaten aan het Oostfront. |
